Policja Państwowa w Polsce została oficjalnie powołana 24 lipca 1919 roku na mocy ustawy sejmowej. Pod kierownictwem pierwszego komendanta, Władysława Henszela, rozpoczęła działalność jako jednolita formacja policyjna. Zastąpiła wcześniej działające organizacje, takie jak Milicja Ludowa i Policja Komunalna. Struktura nowej formacji opierała się na wzorcu wojskowym.
W okresie międzywojennym Policja Państwowa przeszła znaczące reformy organizacyjne. Przed wybuchem II wojny światowej w jej szeregach służyło około 33 tysięcy funkcjonariuszy. Wojna przerwała działalność formacji, a po 1945 roku wprowadzono nowy model służb porządkowych. Współczesna Policja powstała 6 kwietnia 1990 roku.
Najważniejsze informacje:- Ustawa o Policji Państwowej została uchwalona 24 lipca 1919 roku
- Pierwszym Komendantem Głównym został Władysław Henszel
- Formacja miała strukturę hierarchiczną: od Komendy Głównej po posterunki
- II wojna światowa doprowadziła do zawieszenia działalności Policji Państwowej
- Dzień 24 lipca ustanowiono Świętem Policji
- Obecna Policja działa na podstawie ustawy z 6 kwietnia 1990 roku
Data powstania Policji Państwowej
Policja w Polsce została oficjalnie powołana 24 lipca 1919 roku na mocy ustawy sejmowej. Historia policji w Polsce nabrała nowego znaczenia, gdy Sejm Ustawodawczy uchwalił ustawę o Policji Państwowej. Ten przełomowy moment zapoczątkował istnienie jednolitej formacji policyjnej w odrodzonej Polsce.
Początki policji w Polsce wiążą się z intensywnymi pracami legislacyjnymi w pierwszych miesiącach 1919 roku. Projekt ustawy został przedstawiony przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w marcu. Ustawa o Policji Państwowej została przyjęta przez parlament po trzech czytaniach.
- Utworzenie jednolitej organizacji policyjnej
- Wprowadzenie hierarchicznej struktury dowodzenia
- Określenie zadań i kompetencji funkcjonariuszy
- Ustanowienie zasad rekrutacji i szkolenia
Data 24 lipca 1919 jest obecnie świętowana jako Dzień Policji. Rocznica powstania policji w Polsce to okazja do uhonorowania funkcjonariuszy i przypomnienia historii tej formacji.
Formacje policyjne przed 1919 rokiem
Milicja Ludowa działała głównie w miastach i skupiała się na utrzymaniu porządku publicznego. Jej struktury były zdecentralizowane i podlegały lokalnym władzom.
Policja Komunalna funkcjonowała na terenach wiejskich i w mniejszych miejscowościach. Zajmowała się przede wszystkim ochroną mieszkańców i ich mienia.
Kryterium | Milicja Ludowa | Policja Komunalna |
Kompetencje | Porządek publiczny, ochrona mienia | Bezpieczeństwo lokalne, sprawy administracyjne |
Obszar działania | Miasta | Wsie i małe miejscowości |
Liczebność | około 8000 funkcjonariuszy | około 5000 funkcjonariuszy |
Czytaj więcej: Wszystkie komisariaty policji w GTA 5 - kompletna mapa lokalizacji
Pierwszy Komendant Główny Policji Państwowej
Władysław Henszel objął stanowisko Komendanta Głównego 17 czerwca 1919 roku. Jego nominacja poprzedzała oficjalne utworzenie Policji Państwowej 1919.
W czasie swojej kadencji wprowadził jednolity system szkolenia funkcjonariuszy. Zorganizował także strukturę dowodzenia opartą na wzorcach wojskowych.
Henszel pełnił funkcję do 20 kwietnia 1922 roku. Pozostawił po sobie sprawnie działającą organizację z profesjonalną kadrą.
Struktura Policji Państwowej w latach 20. XX wieku
Organizacja policyjna przyjęła model wojskowy z jasną hierarchią służbową. System ten zapewniał skuteczne dowodzenie i kontrolę nad jednostkami. Wprowadzono także jednolite procedury działania.
- Komenda Główna w Warszawie
- Komendy wojewódzkie
- Komendy powiatowe
- Komisariaty miejskie
- Posterunki lokalne
W szeregach formacji służyło około 33 tysięcy funkcjonariuszy. Liczba ta systematycznie rosła wraz z rozwojem organizacji.
Jak działała Policja w czasie II Wojny Światowej?
Wybuch wojny spowodował rozproszenie struktur policyjnych. Wielu funkcjonariuszy trafiło do niewoli sowieckiej lub niemieckiej. Niektórzy dołączyli do Polskiego Państwa Podziemnego.
Część policjantów została zmuszona do służby pod okupacją. Inni podjęli działalność konspiracyjną. Wielu zapłaciło najwyższą cenę za wierność Polsce.
"Granatowa policja" została utworzona przez niemieckiego okupanta jako pomocnicza formacja policyjna. Działała wyłącznie na terenie Generalnego Gubernatorstwa.
Transformacja w obecną Policję
Po 1945 roku wprowadzono model Milicji Obywatelskiej. Zmiana ta oznaczała całkowite zerwanie z tradycjami przedwojennej Policji.
Milicja funkcjonowała jako organ władzy komunistycznej. Jej głównym zadaniem było utrzymanie porządku społecznego zgodnego z ówczesną ideologią.
Ustawa z 6 kwietnia 1990 roku powołała do życia współczesną Policję. Wprowadzono nowe standardy pracy i zasady funkcjonowania. Przywrócono także przedwojenne tradycje służby społeczeństwu.
Element | Policja Państwowa | Obecna Policja |
Podległość | MSW | MSWiA |
Struktura | Wojskowa | Hierarchiczna |
Kompetencje | Ograniczone | Rozszerzone |
Święto Policji - znaczenie daty 24 lipca
Święto Policji to ważny dzień dla wszystkich funkcjonariuszy. Obchody odbywają się w jednostkach w całym kraju.
To okazja do wręczenia odznaczeń i awansów. Organizowane są także pokazy sprzętu i umiejętności policjantów.
Tradycyjne ceremonie łączą historię ze współczesnością. Święto przypomina o ciągłości służby dla społeczeństwa.
Kluczowe informacje o powstaniu i ewolucji Policji w Polsce
Historia policji w Polsce to opowieść o ciągłej ewolucji i adaptacji do zmieniających się warunków. Od momentu powstania w 1919 roku, przez trudne lata wojenne, aż po transformację w 1990 roku, formacja ta nieustannie się rozwija. Obecnie polska Policja łączy tradycje Policji Państwowej z nowoczesnymi metodami pracy.
Droga od rozdrobnionych formacji porządkowych do jednolitej służby była długa. Kiedy powstała policja w Polsce, liczyła około 33 tysięcy funkcjonariuszy. Dziś jest to nowoczesna formacja, która kontynuuje misję swoich poprzedników, adaptując się do współczesnych wyzwań i potrzeb społeczeństwa.
Data 24 lipca 1919 roku pozostaje symbolicznym początkiem profesjonalnej służby policyjnej w Polsce, przypominając o wartościach i tradycjach, które przetrwały próbę czasu. To dziedzictwo jest kultywowane podczas corocznych obchodów Święta Policji, łącząc przeszłość z teraźniejszością.